ماهی یکی از مهمترین منابع غذایی برای تأمین پروتئین، اسیدهای چرب امگا ۳ و مواد مغذی ضروری است اما متاسفانه سرانه مصرف ماهی در ایران و جهان بسیار با هم تفاوت دارد.
مصرف ماهی نهتنها در بهبود عملکرد مغز و سلامت قلب نقش دارد، بلکه به کاهش خطر بیماریهای مزمن نیز کمک میکند.
در این مقاله به بررسی میزان مصرف ماهی در جهان و ایران، ارزش غذایی ماهی، انواع ماهیهای موجود در ایران میپردازیم.
طبق آمارهای جهانی، میانگین سرانه مصرف ماهی در جهان حدود ۲۰ کیلوگرم در سال است. در برخی کشورها مانند ژاپن و نروژ، این مقدار به ۷۰ کیلوگرم در سال نیز میرسد.
سرانه مصرف ماهی در ایران حدود ۱۰.۶ کیلوگرم در سال است که تقریباً نصف میانگین جهانی است. این در حالی است که سازمانهای بهداشتی مصرف ۲۲ کیلوگرم ماهی در سال را توصیه میکنند.
در ایران این دلایل عبارتاند از:
فرهنگ غذایی: در برخی مناطق، مصرف گوشت قرمز و مرغ بر ماهی ترجیح داده میشود.
قیمت بالا: برخی از ماهیها قیمت بالایی دارند که دسترسی عمومی را محدود میکند.
عدم آگاهی عمومی: بسیاری از مردم از فواید مصرف منظم ماهی اطلاع کافی ندارند.
کشور | سرانه مصرف ماهی (کیلوگرم در سال) |
ژاپن | ۷۰ |
نروژ | ۵۲ |
چین | ۳۷ |
ایران | ۱۰.۶ |
آمریکا | ۲۲ |
برای افزایش مصرف ماهی در ایران، اقدامات زیر میتواند مؤثر باشد:
آموزش و فرهنگسازی: اطلاعرسانی درباره فواید ماهی در مدارس و رسانهها.
حمایت از تولید داخلی: افزایش سرمایهگذاری در آبزیپروری برای کاهش قیمت ماهی.
بهبود روشهای پخت و فرآوری: معرفی غذاهای جدید و ساده برای مصرف بیشتر.
دسترسی آسانتر: توسعه بازارهای عرضه مستقیم و کاهش واسطهها.
ماهی سرشار از مواد مغذی مفیدی است که تأثیر بسزایی بر سلامت بدن دارد. این مواد شامل:
پروتئین با کیفیت بالا: پروتئین موجود در ماهی دارای تمام اسیدهای آمینه ضروری بوده و به رشد و ترمیم بافتها کمک میکند.
اسیدهای چرب امگا ۳: به کاهش التهاب، بهبود عملکرد قلب و عروق و تقویت سیستم عصبی کمک میکند.
ویتامینها و مواد معدنی: ماهی منبع غنی از ویتامین D، ویتامینهای گروه B، ید، فسفر، آهن، سلنیوم و کلسیم است.
نوع ماهی | کالری (در هر ۱۰۰ گرم) | پروتئین (گرم) | چربی (گرم) | اسیدهای چرب امگا ۳ (گرم) |
قزلآلا | ۱۳۸ | ۲۰ | ۶ | ۱.۲ |
قزلآلای سالمون | ۲۰۰ | ۲۱ | ۱۲ | ۲.۵ |
سیباس | ۱۲۵ | ۱۹ | ۵ | ۱.۸ |
تیلاپیلا | ۹۶ | ۲۰ | ۲ | ۰.۵ |
ماهی شیر | ۱۱۰ | ۲۳ | ۴ | ۱.۵ |
حسون | ۱۴۰ | ۲۲ | ۷ | ۱.۳ |
ماهی آزاد | ۲۰۶ | ۲۲ | ۱۳ | ۲.۳ |
ایران به دلیل داشتن منابع آبی متنوع، زیستگاه بسیاری از گونههای ماهی است که در دریای خزر، خلیج فارس، دریای عمان و آبهای داخلی یافت میشوند.
ماهی سفید: یکی از محبوبترین ماهیهای شمال ایران با گوشت لطیف و کماستخوان.
کپور: سرشار از پروتئین و مناسب برای رژیم غذایی است.
کیلکا: دارای میزان بالای امگا ۳ و بسیار اقتصادی.
ماهیان خاویاری: شامل فیلماهی، تاسماهی و ازونبرون که از نظر اقتصادی ارزش بالایی دارند.
ماهی آزاد: زادگاه ماهی آزاد در ایران، عمدتاً دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن است. این ماهی که با نام علمی Salmo trutta caspius شناخته میشود، یکی از گونههای بومی و ارزشمند دریای خزر محسوب میشود.
روش های انتخاب ماهی سالم و درست فریز کردن برای نگهداری ماهی نیز اهمیت دارد.
ماهی شیر: دارای گوشتی سفید و نرم، سرشار از پروتئین و مناسب برای ورزشکاران است و بسیار کماستخوان میباشد. برای آشنایی با خواص ماهی شیر این مقاله را مطالعه نمایید.
هامور: دارای بافت گوشتی سفت و مناسب برای کباب و سرخ کردن.
سرخو: با طعمی عالی و ارزش غذایی بالا.
شوریده: گوشتی سفید و لطیف با مقادیر بالای پروتئین.
حلوا سفید: یکی از ماهیهای گرانقیمت و لذیذ جنوب ایران.
حسون: از ماهیان محبوب با طعمی خاص که در سواحل جنوبی صید میشود.
قزلآلا: پرورش این ماهی در آبهای شیرین ایران بسیار رایج است. برای اشنایی با خواص ماهی قزل آلا این مقاله را مطالعه نمایید.
قزلآلای سالمون: گونهای از قزلآلا با گوشت صورتی که امگا ۳ بالایی دارد.
کپور معمولی: گونهای پرورشی و مقاوم با رشد سریع.
آمور: از ماهیهای اقتصادی و کمچربی.
تیلاپیلا: یکی از ماهیهای پرورشی که رشد سریع و ارزش غذایی بالایی دارد.
سیباس: از ماهیهای پرورشی و دریایی که در آشپزی مدیترانهای و آسیایی محبوب است.
ماهی یکی از بهترین منابع غذایی برای سلامت بدن است. با توجه به غنی بودن ایران از نظر منابع آبی، امکان افزایش مصرف ماهی وجود دارد.
افزایش آگاهی مردم، کاهش قیمتها و ارائه روشهای متنوع برای پخت ماهی میتواند به افزایش مصرف و بهبود سلامت جامعه کمک کند.
مصرف بیشتر ماهی در برنامه غذایی روزانه، علاوه بر تقویت سیستم ایمنی، میتواند به کاهش بیماریهای قلبی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
صنایع غذایی مهیا هر روزه بیش از 300 کیلو محصولات دریایی اعم از ماهی و میگو به بازار عرضه میکند.
شما میتوانید با خیال راحت از مهیاشاپ این محصولات را خرید نمایید و با ارسال رایگان درب منزل تحویل بگیرید.